Kwasy tłuszczowe omega-3 to rodzina wielonienasyconych węglowodorów o prostym łańcuchu, które mają podwójne wiązanie w trzecim wiązaniu węgiel-węgiel (n-3), licząc od metylowego końca cząsteczki. Tylko rośliny mają zdolność dodawania wiązań podwójnych w pozycji n-3. Spekuluje się, że kwasy tłuszczowe należące do rodziny n-3, a konkretnie kwas alfa-linolenowy i kwas dokozaheksaenowy, wykazują aktywność niezbędnych kwasów tłuszczowych u psów i kotów.

Kwas alfa-linolenowy (ALA) to 18-węglowy łańcuch z podwójnymi wiązaniami w pozycjach n-3, n-6 i n-9 (zapisany jako 18:3n-3), który akumulował się w fosfolipidach skóry; kwas dokozaheksaenowy (DHA) to 22-węglowy łańcuch z wiązaniami podwójnymi w pozycjach n-3, n-6, n-9, n-12, n-15, n-18 (zapisany jako 18:6n- 3) która gromadzi się w siatkówce podczas wzrostu i rozwoju. Kwas alfa-linolenowy ulega wstępnej desaturacji pod wpływem wątrobowej Δ-6 desaturazy, a następnie elongacji i kolejnej desaturacji, tworząc kwas eikozapentaenowy (EPA; 20: 5n-3). Psy mają zdolność przekształcania niewielkich ilości ALA w EPA i wykazano, że suplementacja ALA w diecie zwiększa poziom EPA w osoczu u psów; jest mało prawdopodobne, aby koty syntetyzowały znaczne ilości EPA z ALA, biorąc pod uwagę ich ograniczoną aktywność wątrobowego enzymu Δ-6 desaturazy. Kwas eikozapentaenowy ulega dalszemu wydłużaniu do kwasu dokozapentaenowego (DPA), który jest uwalniany do krążenia i wchłaniany przez siatkówkę i mózg, gdzie jest przekształcany w kwas dokozaheksaenowy (DHA).

Dlaczego są ważne?
Kwas alfa-linolenowy działa w połączeniu z kwasem linolowym (LA), aby pomóc w utrzymaniu jakości skóry i sierści; EPA jest włączony do dwuwarstwy lipidowej błon komórkowych wraz z kwasem arachidonowym (AA) i może tłumić reakcje zapalne; DHA jest warunkowo niezbędny do prawidłowego rozwoju mózgu i siatkówki u szczeniąt i kociąt.

Kwasy tłuszczowe omega-6 i omega-3 konkurują ze sobą o te same enzymy metaboliczne, a stosunek kwasów omega-6 do omega-3, a także całkowita ilość każdego wielonienasyconego kwasu tłuszczowego jest ważnym czynnikiem podczas oceny równowagi żywieniowej lub podczas próby modyfikacji stężeń tych składników odżywczych w celu zarządzania zdrowiem i chorobami.

Role w ciele
Skóra i sierść: Keratynocyty naskórka wydzielają u psów i kotów wzbogacony w LA fosfolipid, ceramid, który zwiększa spójność komórek i tworzy skuteczną barierę wodną. Zwiększone spożycie ALA może osłabić konwersję LA do AA, pozwalając na włączenie większej ilości LA do ceramidu. Dla optymalnego zdrowia skóry i sierści zaproponowano proporcje LA:ALA od 2,6:1 do 26:1.
Zapalenie: kwas eikozapentaenowy jest wbudowywany w błonę komórkową i konkuruje z AA o enzymy cyklooksygenazy (COX) i lipooksygenazy (LOX). Zapalne eikozanoidy wytwarzane z EPA (prostaglandyny serii 3, prostacykliny i tromboksany oraz leukotrieny serii 5) są mniej prozapalne niż te wytwarzane z metabolizmu AA. Chociaż nie jest uważany za niezbędny kwas tłuszczowy, zwiększone spożycie EPA w połączeniu ze zmniejszeniem spożycia AA zostało zasugerowane jako pomoc w leczeniu stanów zapalnych, takich jak alergiczne zapalenie skóry, zapalenie nerek i choroba zwyrodnieniowa stawów u psów. Wykazano również, że suplementacja EPA jest korzystna u starszych zdrowych psów, a także u osób z chorobami serca. Suplementacja wyższymi poziomami EPA u osób poddawanych leczeniu raka może również skutkować obniżeniem poziomu krążącej IL-6 oraz poprawą beztłuszczowej masy ciała i apetytu. Ten specyficzny wpływ EPA na beztłuszczową masę ciała i apetyt nie był badany u psów i kotów, ale suplementacja EPA może być korzystna w zmniejszaniu stanu zapalnego wtórnego do radioterapii u psów z guzami nosa. Dodatkowo psy z chłoniakiem (stadium 3a) miał poprawę krótkoterminowego przeżycia, gdy był karmiony dietą uzupełnioną EPA i DHA, wśród innych modyfikacji składników odżywczych. Efektów tych nie wykazano u kotów ani u psów z innymi rodzajami raka.
Wzrost: kwas dokozapentaenowy jest wychwytywany przez tkanki mózgu i siatkówki, gdzie jest przekształcany w DHA. Kwas dokozaheksaenowy jest wbudowywany do pręcików siatkówki i tkanki mózgowej i jest warunkowo niezbędny do prawidłowego rozwoju mózgu i siatkówki.

Rola kwasów omega-3 w organizmie
EPA i AA konkurują o enzymy COX i LOX.

Konsekwencje niedoboru Omega-3
Wzrost: szczenięta karmione dietą z niedoborem DHA będą rosły normalnie, ale wykażą słabą reakcję na wyuczone zachowanie i testy ostrości wzroku w porównaniu ze szczeniętami karmionymi dietą wzbogaconą w DHA. Kocięta karmione dietami z niedoborem DHA w okresie ciąży i laktacji również mają słaby rozwój siatkówki i wzroku.
Utrzymanie dorosłych: Objawy kliniczne niedoboru ALA u dorosłych psów i kotów są podobne do niedoboru LA (tj. łojotokowego zapalenia skóry), ale są stosunkowo łagodne i łatwe do przeoczenia.